Diweithdra: Ateb y pleidiau?

Mae 8.6% o weithlu Cymru yn ddi-waith

Mae'r pleidiau gwleidyddol wedi amlinellu eu cynlluniau i sicrhau gwaith i bobl ifanc os ydyn nhw'n ennill yr etholiad fis Mai.

Ym maniffesto'r pedair prif blaid mae cynlluniau i greu swyddi.

Ar draws Prydain, mae miliwn o bobl ifanc yn ddi-waith.

Ac mae'r ffigyrau diweddaraf am nifer y bobl ifanc ddi-waith yn dweud bod 22.3% heb swydd yn y flwyddyn hyd at Fedi 2010 sy'n uwch na'r 19.1% ar draws Prydain.

Hyfforddi

Wedi clymbleidio ers 2007 mae Llafur a Phlaid Cymru wedi dadlau'n chwyrn am bwy sy'n gyfrifol am ymateb ei llywodraeth i'r dirwasgiad.

Dywedodd Vaughan Gething, ymgeisydd Llafur yn Ne Caerdydd a Phenarth, mai Llafur oedd yn gyfrifol am gynlluniau ProAct a ReAct.

Roedd ProAct yn rhoi cyllid i gwmnïau oedd yn cael trafferthion yn y wasgfa economaidd i hyfforddi eu staff.

Roedd ReAct yn rhoi help i bobl oedd wedi colli eu swydd.

Dywedodd fod Llafur wedi cyflwyno cynlluniau arloesol "sicrhaodd bod 12,000 o bobl dal mewn gwaith heddiw, fyddai fel arall wedi colli eu swydd.

"Os yw Plaid Cymru yn cymryd y clod am ProAct a ReAct, mae fel teithiwr yn cymryd y clod am yrru bws," meddai.

Dadlau polisi

Os y byddan nhw'n ennill yr etholiad, mae Llafur yn addo sefydlu cronfa £25m i greu swyddi i bobl dan 25 oed yn y sector gyhoeddus a'r sector wirfoddol.

Dywedodd Plaid Cymru fod Llafur "yn gwneud honiadau hurt am record Plaid mewn llywodraeth er mwyn osgoi trafod eu record nhw o fethiant dros 12 mlynedd."

Dywedon nhw fod plant yng Nghymru "ar ei hôl hi am fod Llafur wedi cam-reoli ein system addysg."

Mae cyfarwyddwr polisi'r blaid, ei hymgeisydd yng Ngorllewin Caerfyrddin a De Penfro, Nerys Evans, wedi dweud bod cynlluniau Plaid Cymru i greu hyd at 50,000 o swyddi a hyd at 30,000 o brentisiaethau.

Y syniad yw creu cwmni nid-er-elw i godi arian i fuddsoddi mewn cynlluniau adeiladu i'r sector gyhoeddus.

Dywedodd fod gan Blaid Cymru gynlluniau hyfforddi-yn-y-gwaith ac i gyd-weithio â chynghorau lleol i fuddsoddi £10m i hyfforddi pobl ifanc.

'Pwnc llosg'

Dywedodd ymgeisydd Democratiaid Rhyddfrydol Cymru yng Nghanol Caerdydd, Nigel Howells: "Yn amlwg, mae'r nifer o bobl ifanc ddi-waith yn parhau'n bwnc llosg yng Nghymru, a dyna pam bod y Democratiaid Rhyddfrydol eisiau cynnig grantiau hyfforddi o £2,000 i fusnesau gyflogi pobl ifanc ddi-waith.

"Bydd hyn yn annog busnesau i gyflogi pobl ifanc ac yn caniatáu iddyn nhw ddatblygu sgiliau sy'n hanfodol i'n heconomi ni."

Dywedodd y Ceidwadwyr y bydden nhw'n cael gwared ar drethi busnesi gwerth hyd at £12,000, gyda threthi'n cynyddu'n raddol i fusnesau gwerth £12,001 to £15,000 - addewid mae pleidiau eraill yn dweud na all y Cynulliad ei fforddio.

Byddai llywodraeth Dorïaidd yn y Cynulliad, medden nhw, yn golygu bod ysgolion yn creu mentrau cymdeithasol er mwyn annog mwy o bobl ifanc i fod yn entrepreneuriaid.

Mae maniffesto'r blaid yn dweud y dylai cyfoeth Cymru fod yn 85% o gyfartaledd y DU erbyn 2020 a 100% erbyn 2030.