Cerflun yn rhan o gynllun £4.5m i wella tref

Darlun o'r cerflun wedi ei wneud o 36,000 o lechi

Ym Mlaenau Ffestiniog fe fydd cerflun wedi ei wneud o 36,000 o lechi yn rhan o gynllun gwerth £4.5 miliwn i wella'r dref.

Yr artist Howard Bowcott o Benrhyndeudraeth sydd wedi ei gomisiynu i wneud y gwaith.

Dywedodd fod y gwaith celf wedi creu dwy swydd: "Roeddem ni eisiau creu gweithiau celf cyfoes ond hefyd adlewyrchu treftadaeth a gwaith crefft y diwydiant llechi.

"Rydym ni'n dathlu'r chwarelwyr oedd yn hollti'r llechi mor denau ac mor fedrus."

Mae Cyngor Gwynedd mewn partneriaeth â grŵp adfywio Blaenau Ymlaen a Llywodraeth y Cynulliad wedi datblygu cynlluniau i wella'r dref ac wedi bod yn ceisio barn y bobl leol ers 2009.

Y nod yw "creu amgylchedd addas i gynnal a chefnogi busnesau'r dref, arwain at dwf cynaliadwy a buddsoddi yn y dyfodol, cyfrannu at greu cyrchfan ymwelwyr o safon a chysylltu atyniadau allweddol y dref gyda'r ardal gyfagos".

'Hanes a diwylliant'

Dywedodd Richard Thomas o Blaenau Ymlaen: "Roedd yn glir o'r cyfarfodydd ymgynghori a gynhaliwyd yn yr ardal fod pobl eisiau i'r cynlluniau fod wedi eu seilio ar ein hanes a'n diwylliant."

Gwaith celf Howard Bowcott yng Nghaerdydd

Mae'r artist wedi creu celf gyhoeddus mewn sawl man ond dywedodd ei fod yn falch o gael gweithio mor agos i gartref.

Dywedodd: "Mae'r ddwy golofn o lechi wedi eu pentyrru ar uchder o 7.5 metr ...

"Rydw i'n gweithio fel hyn yn aml, defnyddio llechi tenau Ffestiniog wedi eu gludo at ei gilydd a chraidd mewnol concrid i ddal popeth at ei gilydd yn ddiogel."

Daw'r llechi o gwmni Llechi Cymraeg Greaves yn Chwarel Llechwedd ar gyrion Blaenau Ffestiniog a bydd y cerflun yn cael ei greu yng ngweithdy Howard ryw 10 milltir i ffwrdd.

Dywedodd yr artist ei fod wedi cyflogi person lleol i'w helpu ac mae'r chwarel wedi bod yn dysgu prentis ifanc sut i hollti llechi.

Mae disgwyl gwahoddiadau am dendrau i gyflawni'r gwaith yn y gwanwyn ac i'r gwaith ddechrau yn yr hydref.