Ariannu: 'Angen newid y drefn'

Y fformiwla sy'n penderfynu lefel gwario cyhoeddus yng Nghymru

Mae angen diwygio'r system ar gyfer ariannu Llywodraeth y Cynulliad, medd adroddiad dros dro comisiwn annibynnol.

Dywedodd adroddiad Comisiwn Holtham y gallai Cymru golli mwy nag £8bn yn ystod y 10 mlynedd nesa os nad yw'r Trysorlys yn cyflwyno trefn wedi ei seilio ar wir anghenion.

Mae'r comisiwn wedi casglu bod Fformiwla Barnett, sy'n pennu newidiadau i'r grant bloc y mae San Steffan yn ei roi i Gymru, yn "fympwyol".

Hon yw'r drefn sy'n penderfynu lefel gwario cyhoeddus yng Nghymru.

Mae angen fformiwla, meddai'r comisiwn , sy'n ystyried yr angen am wasanaethau cyhoeddus a chost eu darparu.

Rhaid i Lywodraeth San Steffan, Llywodraeth y Cynulliad a gweinyddiaethau datganoledig eraill drafod y fformiwla, meddai'r adroddiad.

Llywodraeth y Cynulliad sefydlodd Gomisiwn Annibynnol ar Ariannu a Chyllid i Gymru.

Y cadeirydd yw'r economegydd Gerald Holtham, yn wreiddiol o Aberdâr.

Roedd y comisiwn yn un o'r addewidion yng nghytundeb Cymru'n Un, sail llywodraeth glymblaid Llafur a Phlaid Cymru.

Eisoes mae comisiwn yn yr Alban wedi galw am roi mwy o hawliau treth incwm i Senedd Caeredin ac am fwy o reolaeth ar incwm y wlad.