Llafur i drafod gyda'r pleidiau

Arweinwyr a phleidiau yn trafod y dyfodol

Mae Rhodri Morgan wedi cael caniatâd ei gyd aelodau Llafur i gynnal trafodaethau gyda'r Democratiaid Rhyddfrydol a Phlaid Cymru er mwyn ceisio ffurfio llywodraeth.

Doedd yna ddim rhagor o fanylion ynglŷn â pha fath o drefniant mae Llafur yn ei ffafrio.

O'r 60 aelod yn y Cynulliad newydd mae 26 yn aelodau Llafur.

Bu'r aelodau Llafur yn cwrdd ddydd Mawrth i drafod eu hopsiynau.

Dywedodd Mr Morgan, arweinydd Llafur yng Nghymru, ei fod wedi cael caniatâd y grŵp i gynnal trafodaethau gyda'r Democratiaid Rhyddfrydol a Phlaid Cymru er mwyn sicrhau 'llywodraeth sefydlog".

Yn lle clymblaid ffurfiol fe allai Llafur geisio cynnal llywodraeth leiafrifol - gyda chefnogaeth answyddogol rhai o'r pleidiau eraill.

Dros y Sul daeth i'r amlwg fod rhai yn y Democratiaid Rhyddfrydol yn erbyn ffurfio clymblaid ffurfiol â Llafur.

Deellir y bydd y Democratiaid Rhyddfrydol sy â chwe aelod yn cwrdd ddydd Iau i drafod y cam nesa.

Bu'r blaid yn rhan o lywodraeth glymblaid rhwng 2000 a 2003.

Penodi Llywydd

Dydd Mercher fe fydd y cynulliad newydd yn cyfarfod am y tro cyntaf. Bydd disgwyl i'r aelodau benodi llywydd.

Cafwyd clymblaid rhwng Llafur a'r Democratiaid yn 2000-3

Y llywydd presennol sy'n debygol o gael ei ailethol yw Dafydd Elis-Thomas, AC Plaid Cymru Dwyfor Meirionnydd. Bydd angen dirprwy newydd.

Chafodd y cyn-ddirprwy, John Marek, ddim ei ailethol yn sedd Wrecsam.

Bydd aelodau Plaid Cymru, yr ail blaid fwya, hefyd yn cyfarfod ddydd Mawrth i drafod y sefyllfa.

Mae rhai yn y blaid am drefniant anffurfiol gyda Llafur.

Byddai hynny yn golygu y gallai Llafur lywodraethu heb fwyafrif ond y byddai cytundeb ynglŷn â'r prif bolisïau.

Mae'r opsiwn arall, sef clymblaid rhwng Plaid Cymru, y Ceidwadwyr a'r Democratiaid yn annhebygol, medd sylwebwyr.