Symud ymlaen â chynllun uno heddlu

Charles Clarke: "Mae'n rhaid wynebu sialensau cyfredol"

Fe fydd yr Ysgrifennydd Cartref, Charles Clarke, yn symud ymlaen gyda'r cynllun i uno heddluoedd Cymru er gwaethaf gwrthwynebiadau awdurdodau'r pedwar llu.

Mewn datganiad yn Nhŷ'r Cyffredin, fe roddodd Mr Clarke tan fis Gorffennaf i brif gwnstabliaid, awdurdodau heddlu a chynghorau i wrthwynebu'r cynllun.

Dywedodd y dyliai 43 o heddluoedd Cymru a Lloegr uno i daclo troseddu difrifol trawsffiniol a therfysgaeth gan gwblhau'r broses erbyn Ebrill 1 2007.

Mae Awdurdod Heddlu Gogledd Cymru wedi dweud fod y cyhoeddiad yn "siomedig" ac mae Awdurdod Heddlu Gwent wedi dweud eu bod yn derbyn bod gan Mr Clarke y gallu i gyflwyno'r ad-drefnu.

Dyddiad cau

Cyhoeddwyd cynlluniau ailstrwythuro'r 43 llu yng Nghymru a Lloegr, gan gynnwys y pedwar yng Nghymru, ym mis Medi pan ddywedodd Arolygiaeth yr Heddlu nad oedd strwythur yr heddlu yn addas.

Awgrymodd adroddiad nifer o newidiadau gan ddweud nad oedd y strwythur presennol yn "addas i'r pwrpas".

Byddai'n plismona lleol yn diodde'n anochel pe bae un llu i Gymru gyfan Ian Roberts, Cadeirydd Awdurdod Heddlu'r Gogledd

Yn gynharach eleni, cyhoeddodd Mr Clarke fod llywodraeth Prydain yn bwriadu uno pedwar heddlu Cymru, Heddlu Gogledd Cymru, Heddlu Dyfed Powys, Heddlu De Cymru a Heddlu Gwent, gan roi tan Chwefror 24 i benaethiaid heddlu gytuno.

Gwrthwynebu'r cynllun y gwnaeth holl heddluoedd Cymru - Heddlu Gwent, Heddlu Dyfed-Powys a heddluoedd y de a'r gogledd - oherwydd pryderon yn ymwneud â materion amrywiol fel cyllid a phlismona lleol.

Ond yn ei ddatganiad ddydd Gwener, dywedodd Mr Clarke: "Mae'r strwythur presennol yng Nghymru a Lloegr wedi bod mewn grym ers rhyw 30 blynedd.

"Mae llawer wedi newid o fewn cymdeithas ers hynny ac fy nghyfrifoldeb i fel yr ysgrifennydd cartref yw sicrhau fod y trefniadau plismona yn gallu taclo sialensau cyfredol yn effeithiol."

Cwestiynau

Cynllun uno: Un llu i Gymru erbyn Ebrill 2007

"O ran Heddluoedd Sir Gaer a Glannau Mersi a'r lluoedd yn y Gogledd Ddwyrain, Canolbarth Lloegr a Chymru, rwyf yn fodlon...y byddai'n fuddiol yn nhermau effeithlonrwydd ac effeithlonedd plismona i'r lluoedd ymhob un o'r ardaloedd hyn i uno."

Mae gofyn i awdurdodau heddlu, awdurdodau lleol a phrif gwnstabliaid gyflwyno gwrthwynebiadau erbyn Gorffennaf 2.

Wedi'r cyhoeddiad, cyhuddodd Awdurdod Heddlu Gogledd Cymru lywodraeth Prydain o gynnal ymgyrch "camhysbysrwydd sinigaidd" dros y cynlluniau uno.

Dywedodd cadeirydd yr awdurdod, Ian Roberts: "Rydym yn eithriadol o siomedig fod Charles Clarke wedi penderfynu anwybyddu dymuniadau pobl gogledd Cymru.

"Maen nhw wedi methu ag ateb cwestiynau hanfodol bwysig am nifer o faterion pwysig gan gynnwys ariannu ac atebolrwydd.

"Y gwir yw y byddai'n plismona lleol yn diodde'n anochel pe bae un llu i Gymru gyfan."

Ond er hynny, dywedodd Geraint Price Thomas, Cadeirydd Awdurdod Heddlu Gwent a llefarydd ar ran Awdurdodau Heddlu Cymru, sydd wedi lleisio gwrthwynebiad i'r uno, bod o'n derbyn y bydd yr uno yn digwydd yn hwyr neu'n hwyrach.

"Rydym yn realistig, ac mae'n rhaid i ni dderbyn bod gan Charles Clarke y gallu i gyflwyno'r uno ac ar ddiwedd y dydd be sy'n bwysig ydi gwasanaeth heddlu gwell ac effeithiol i bobl Cymru."

Ond dywedodd bod yna ddiffygion wedi bod yn y broses hyd yma.

"Rydym yn credu rwan bod rhaid i ni gysylltu gyda'r Swyddfa Gartref ac egluro be sydd ei angen ei gael ad-drefnu effeithiol."