Ymchwil i honiadau am gamdrin merlod

Mae miloedd o ferlod yn gadael Prydain bob blwyddyn ar y ffordd i Ewrop

Mae mudiad atal creulondeb i anifeiliaid yn ymchwilio i honiadau am gamdrin merlod yn rhaglen materion cyfoes BBC Cymru, Taro Naw.

Cyhoeddodd yr RSPCA y bydden nhw'n ymchwilio i honiadau fod merlod Cymreig wedi eu camdrin cyn cael eu difa.

Mewn marchnad yn Llanybydder, gorllewin Cymru, honnodd y rhaglen fod ceffylau wedi eu gadael drwy'r nos heb fwyd na dwr.

Serch hynny, gwadodd yr arwerthwyr a'r cwmni cludo fod hyn wedi digwydd.

Miloedd

Mae miloedd o ferlod yn gadael Prydain bob blwyddyn ar y ffordd i Ewrop wrth i'r galw am gig ceffyl gynyddu.

Mae cannoedd o'r merlod hyn yn mynd o Gymru ac ym mlwyddyn canmlwyddiant Cymdeithas Merlod a Chobiau Cymreig, mae rhaglen materion cyfoes BBC Cymru, Taro Naw, yn gofyn a yw'n bryd atal y gorfridio.

Wrth baratoi y rhaglen dros gyfnod o flwyddyn, ymwelodd ymchwilwyr Taro Naw â nifer o farchnadoedd ledled Cymru, gan weld cannoedd o ferlod oedd yn cael eu gwerthu, rhai am gyn lleied â phunt, ac yn gorffen eu bywydau mewn lladd-dy.

"Mae angen gwell reolaeth ar y fasnach," meddai llefarydd ar ran y rhaglen.

Trin yn greulon

Y llynedd dangosodd ymchwil y mudiad Compassion in World Farming fod merlod yn cael eu "trin yn greulon ac yn anghyfreithlon" cyn cael eu difa a'u hallforio i'r cyfandir.

A dangosodd adroddiad y Comisiwn Ewropeaidd fod angen rheolau cyson oedd y cyfeirio at gludo anifeiliaid.

Mae amcangyfri fod bwyta cig ceffyl wedi codi o leia 240% yng Ngwlad Belg ers i achosion cynta ffurf ddynol clefyd y gwartheg gwallgof ddod i'r amlwg ar y cyfandir.

Yn 1995 cafodd 7,000 o geffylau eu hallforio o wledydd Prydain.

Yn 2000 y cyfanswm oedd 12,000.

Taro Naw, nos Lun, ar S4C am 9pm,