AS yn beirniadu agwedd Llafur at y Gymraeg

Paul Flynn: Galw am gymorth i'r cymunedau Cymraeg

Mae Aelod Seneddol Llafur Dwyrain Casnewydd wedi honni fod arweinyddiaeth y Blaid Lafur yng Nghymru yn anwybyddu buddiannau'r Gymraeg er hunan-les etholiadol.

Mewn erthygl a gyhoeddir yn y cylchgrawn cyfredol o Barn, mae Paul Flynn hefyd yn condemnio ei gyd-wleidyddion Llafur sydd "er cywilydd iddyn nhw" wedi ymuno â "witchhunt" yn erbyn y Gymraeg "yn y gred bod budd etholiadol yn mynd i ddeillio o hynny."

Mae Mr Flynn hefyd yn galw am "gyfyngiadau ar breswyl" yn yr ardaloedd Cymraeg yn debyg i'r rhai a argymhellwyd yn ddiweddar gan Barc Cenedlaethol Exmoor.

"Er cywilydd iddyn nhw mae rhai cynrychiolwyr Llafur wedi ymuno â witchhunt y Mirror yn y gred bod budd etholiadol yn mynd i ddeillio o hynny."

Gwarchod iaith

Aeth Mr Flynn yn ei flaen i leisio ei farn ynglyn â'r diffyg gan wleidyddion a swyddogion i gadw'r iaith yn yr ardaloedd Cymraeg.

"Os bydd carreg wedi gorwedd ar garreg arall am fil o flynyddoedd, mae llywodraethau yng Nghymru ac yn Llundain fel un yn eu sêl dros eu gwarchod.

Seimon Glyn: Ail danio'r ddadl

"Ond maent yn oedi cyn diogelu iaith unigryw sydd ganrifoedd yn hyn na'r Saesneg," meddai Mr Flynn.

Yn yr erthygl fe sonnir am symudiad o fewn y Blaid Lafur Gymreig sy'n egino er coffadwriaeth i'r Arglwydd Cledwyn.

"Ond, yn drist iawn, mae'n well gan y rhan fwyaf o'r arweinwyr sefyll i'r naill ochr ac elwa'n etholiadol ar raniadau Plaid Cymru," ychwanegodd Mr Flynn.

Dim dyma'r tro cyntaf i Mr Flynn feirniadu'r Blaid Lafur Gymreig.

Yn ei lyfr a gyhoeddwyd yn 1999, Dragons and Poodles, mae'r AS yn dadansoddi'r frwydr chwerw rhwng Alun Michael a Rhodri Morgan.

Fe ddaw sylwadau Mr Flynn wrth i ddadl ynglyn â'r iaith barhau.

Sylwadau

Fe sbardwynwyd y ffrae ym mis Ionawr pan wnaeth Seimon Glyn, Gynghorydd Plaid Cymru ar Gyngor Gwynedd, sylwadau ynglyn â mewnfudwyr o Loegr.

Yn ystod y misoedd diwethaf mae sawl ffigwr amlwg o fewn Plaid Cymru a ffugyrau amlwg yng Nghymru wedi gwneud sylwadau.

Dros yr haf fe feirniadodd Rhodri Glyn Thomas, AC Plaid Cymru dros Ddwyrain Caerfyrddin a Dinefwr a Chadeirydd y Pwyllgor Diwylliant, y mudiadau iaith o fethu â chynnig atebion i'r problemau.

Rhodri Glyn Thomas AC: Beirniadu mudiadau iaith

Yn yr erthygl yn Barn dywed Mr Flynn: "Yn ystod taith Deddf yr Iaith Gymraeg trwy'r Senedd gofynnodd un AS am 'gefnogaeth gyfartal' i'r Gymraeg a'r Saesneg yng Nghymru.

"Gwneud cam â'r Gymraeg fyddai hynny.

"Soniodd Rhodri Morgan unwaith am y posibilrwydd mai iaith i raddedigion prifysgol yn unig fyddai'r Gymraeg.

"Gellir osgoi'r dynged honno trwy adeiladu ar y defnydd presennol o'r iaith fel iaith y werin."

"Dylai pob plaid dalu sylw i'r bygythiad i'r Gymraeg.

"Mae'r Gwyddelod yn edifar iawn na weithredwyd i gefnogi'r Wyddeleg tan ei bod hi'n rhy agos i'r dibyn.

"Gwnaeth hynny'r dasg yn anodd ac yn ddrud.

"Mae'r Gymraeg yn dal yn iaith fyw naturiol i lawer o gymunedau, ond dim ond gweithredu pendant all ddiogelu ei pharhad.

"Bydd yn rhaid i'r gweithredu hynny gynnwys cyfyngiadau ar breswyl yn debyg i'r rhai a argymhellwyd ar gyfer Exmoor."